Investeren in een van de meest duurzame gebouwen van Nederland

In Delft verrijst momenteel het eerste complex van The Urban Woods, een baanbrekend houtbouwconcept gebouwd met een 360-graden benadering van duurzaamheid. Het is een van de innovatieve projecten die een kickstart krijgen dankzij een investering van Triodos Groenfonds.

The Urban Woods telt 102 appartementen verdeeld over tien verdiepingen. En als het af is, is het de hoogste houtbouw van Nederland zonder betonnen kern. Alleen daar waar het gebruik van hout echt niet mogelijk is, zijn andere materialen gebruikt – maar die materialen zijn altijd ‘biobased’ of circulair. Zo zijn de ramen bijvoorbeeld gemaakt van gerecycled glas, de balkons van slooppuin en de isolatie van vlas.

Het idee voor deze duurzame manier van bouwen, ontstond toen ondernemer Sebastian Monteban drie jaar geleden zijn laatste techbedrijf verkocht. ‘Ik wilde het geld dat ik met de verkoop had verdiend op zo’n manier investeren dat ik er rendement mee zou maken én de maatschappij positief zou beïnvloeden. Ik wilde impact maken in het hart van de samenleving en kwam zo uit bij woningen.’ 

Maatschappelijke problemen oplossen

Monteban haakte Urban Climate Architect Tim Vermeend aan, voorloper op het gebied van bouwen met duurzame en biobased materialen. ‘Tim heeft kennis van duurzaamheid in de bouw en ik heb de financiële middelen en een achtergrond in technologie. Vanaf dag één was er een unieke samenwerking, waarin we technologie, architectuur, gedragswetenschap en creativiteit samenbrachten.’ De twee lieten de traditionele manier van bouwen volledig los en bekeken voor welke maatschappelijke problemen ze op een innovatieve manier een oplossing konden vinden. Van de zeventien duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties wisten ze er tien op te nemen in hun ontwerp. ‘Woningnood, stikstofcrisis, klimaatverandering, eenzaamheid, vermindering van biodiversiteit’, somt Monteban enkele thema’s op. ‘Op al die vlakken proberen wij positieve impact te maken.’

Modulair, demontabel en remontabel

Hoe ze dat doen? Om te beginnen door heel kritisch te kijken naar de materialen die ze gebruiken. De basis bestaat uit CLT-hout; massieve panelen die opgebouwd zijn uit kruiselings verlijmd hout. Dat hout komt van gecertificeerde ketenpartners die aan strenge duurzaamheidseisen voldoen. En voor elke boom die zij kappen, planten ze er drie terug. Ondertussen experimenteert The Urban Woods ook met een innovatieve variant hierop van afgedankt pallet. Het voordeel van werken met hout is dat er niet alleen minder CO₂ wordt uitgestoten bij de productie, maar dat het ook CO₂ opslaat. ‘Daarom zorgen we ervoor dat we het zo lang mogelijk kunnen gebruiken’, aldus Monteban. ‘Alle gebouwen zijn modulair, demontabel én remontabel. Als woonwensen in de toekomst veranderen, kunnen wij de appartementen opnieuw indelen. En moeten we ooit toch plaats maken voor iets nieuws, dan is 85 procent van ons materiaal herbruikbaar.’ 

The Urban Woods probeert met hun concept ook een impuls te geven aan de biodiversiteit. ‘Aan het einde van ons project moet er méér biodiversiteit zijn dan er was voordat we begonnen met bouwen. Voor ons eerste project zijn we nu 54 bomen aan het uitzoeken’, vertelt Vermeend. ‘Die bevestigen we op balkons en op het dak en zo maken we ruimte voor onze kleinste vriendjes: de insecten en de vogels.’ 

Elke woning uitzicht op groen

De beplanting draagt bij aan waterberging bij hevige regenval en biedt verkoeling op warme dagen, die er door de klimaatverandering steeds vaker zijn. Maar het heeft ook impact op het welzijn van de toekomstige bewoners. ‘Het idee is dat elke woning straks uitzicht heeft op groen’, zegt Monteban. Dat heeft een bewezen positieve invloed op de mentale en fysieke gezondheid.  
Maar er zijn meer sociale aspecten aan het concept van The Urban Woods. Zo is er ook goed nagedacht over de strijd tegen eenzaamheid. Het gebouw is zo ingericht dat het ontmoetingen stimuleert. Met speciale looproutes door het gebouw heen en maar liefst 350 vierkante meter aan gemeenschappelijke ruimtes. Die zijn ingericht als onder andere een sportschool, een co-workingspace en een grote keuken. 

Slim gebruik van ruimte

‘Door de schaarste van grond zijn woningen tegenwoordig kleiner dan we vroeger gewend waren’, zegt Vermeend. ‘Wij maken nu tweekamerappartementen van 45 en 65 vierkante meter. Onderdelen die je normaal in de derde kamer zou doen, zoals een thuiswerkkantoor of washok, hebben we samengebracht in de gezamenlijke ruimtes. Er zijn zelfs twee hotelkamers, waarin de bewoners hun logees kunnen ontvangen.’ The Urban Woods in Delft voldoet straks aan alle moderne wooneisen en is naast klimaatadaptief en natuurinclusief ook nog eens volledig energieneutraal. Het gebouw is goed geïsoleerd, voorzien van zonnepanelen en warmtepompen die zorgen voor verwarming en verkoeling. ‘Net zero’ noemen de initiatiefnemers dat ook wel: ze hebben geen aansluiting op het toch al overbelaste elektriciteitsnet nodig.

Duurzaamheid gamificeren

Om de huurders te stimuleren hun energieverbruik hier op aan te passen, hebben ze de WoodsApp gelanceerd. ‘Daarmee krijgen de bewoners realtime inzicht in hun gebruiksgegevens’, vertelt Monteban. ‘We kunnen ze er ook mee triggeren om op de juiste momenten de energiebronnen te gebruiken, en op een zonnige middag bijvoorbeeld een wasje te draaien. Zo proberen we duurzaamheid te gamificeren.’

Met hun 360-graden benadering van duurzaamheid en welzijn, is The Urban Woods een van de paradepaardjes in de portefeuille van het Triodos Groenfonds. ‘In The Urban Woods komen verschillende elementen terug die wij in het fonds heel belangrijk vinden’, vertelt fondsmanager Willy Bulsink. Het fonds richt zich primair op duurzame transities met betrekking tot energie, grondstoffen en voedsel, maar dient ook het maatschappelijk belang en draagt bij aan welzijn.  

Groenverklaring van de overheid

Maar er zijn meer eisen waaraan de projecten moeten voldoen. Als groene beleggingsinstelling valt het Triodos Groenfonds onder de Regeling Groenprojecten van de overheid en die schrijft voor dat minimaal zeventig procent van de bedrijven in de portefeuille moet beschikken over een door de overheid afgegeven ‘groenverklaring’. Daardoor kunnen beleggers in het fonds mogelijk ook in aanmerking komen voor een belastingvoordeel. Dit fiscale voordeel is afhankelijk van persoonlijke omstandigheden en kan onderhevig zijn aan wijzigingen. Triodos Investment Management, de beheerder van het fonds, legt alle investeringen tegen de lat van de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR). Deze Europese wet moet ervoor zorgen dat beleggingsinstellingen zich niet duurzamer voordoen dan ze zijn. Triodos Investment Management classificeert Triodos Groenfonds als een EU SFDR artikel 9 fonds, omdat het fonds uitsluitend investeert in projecten die een duidelijke duurzame of sociale doelstelling hebben.

Bulsink: ‘Dat betekent in de praktijk dat ze niet alleen rekening houden met de omgeving, maar dat ze daarnaast ook een positieve bijdrage leveren aan de samenleving. The Urban Woods draagt daar duidelijk aan bij: het is energieneutraal, circulair en heeft een positieve impact op het milieu. Daarnaast is er het sociale component: onder andere het bestrijden van eenzaamheid door het stimuleren van ontmoetingen én de hoeveelheid groen die zorgt voor het welzijn van de bewoners.’

BREAAM Outstanding

Naast een groenverklaring van de overheid beschikt het project over nog veel meer certificeringen en labels die de duurzaamheid van het concept aantonen. ‘The Urban Woods heeft straks zelfs een BREAAM Outstanding op zijn naam staan. Er zijn nog maar drie gebouwen in Nederland die die score hebben, dus dat toont aan dat ze aan de hoogste standaarden voldoen voor een duurzaam gebouwde omgeving.’ Ook het te verwachten rendement speelt natuurlijk een belangrijke rol. ‘Elk project dat wij financieren moet renderen. Wij geloven dat houtbouw de toekomst heeft. The Urban Woods laat zien dat je die duurzame manier van bouwen met nog veel meer dingen kunt combineren en dat het ook nog uit kan: het is rendabel en schaalbaar, waardoor ze steeds efficiënter kunnen werken’, verklaart Bulsink. 

Innovaties kickstarten 

Een van de doelen van het Triodos Groenfonds is het kickstarten van innovaties en ervoor te zorgen dat ze groter worden, aldus de fondsmanager. Bij The Urban Woods lijkt dat alvast te lukken. Het project in Delft wordt in september 2025 opgeleverd en ondertussen zijn de initiatiefnemers al volop bezig met het aankopen van nieuwe locaties, waaronder in Amsterdam, Groningen en Deventer. ‘We willen impact maken en dit concept op grote schaal uitrollen’, zegt Vermeend. ‘Uiteindelijk hopen we ook de rest van de sector mee te krijgen. Dus als iemand denkt: dat concept willen we wel gebruiken, dan kunnen ze ons bellen. We laten de modellen graag zien en hopen zelfs dat ze het kopiëren. Uiteindelijk willen we zoveel mogelijk gezonde gebouwen realiseren en dat gaat sneller als we het samen doen.’