Beleggers ontdekken kracht van Schotse single malt

Op zoek naar rendement verbreden veel beleggers hun portefeuille. Binnen de klasse van real assets is whisky een belangrijke troef als het gaat om spreiding, want Schotse whisky heeft de afgelopen tien jaar een aanzienlijke waardeontwikkeling doorgemaakt. Niet zo gek dat ook Warren Buffet is ingestapt.

Spreiden is les één in de beleggingswereld. De grillige afgelopen jaren hebben dat overtuigend bevestigd. Een lange periode van extreem lage rente werd gevolgd door een aantal snel achtereenvolgende renteverhogingen, de Russische inval in Oekraïne, stijgende energieprijzen, sterke inflatie en – voor de meeste burgers – fors dalende koopkracht. Direct bleek hoe gevoelig de meeste beleggingscategorieën zijn voor economische factoren. Onder invloed van rente, inflatie en conjunctuur beleefden de meeste traditionele assetcategorieën pieken en dalen, en hadden ook vastgoed en private equity het zwaar. 

Alternatieve beleggingen

Op zoek naar veilige spreiding en rendement kijken beleggers nadrukkelijk naar alternatieve beleggingen. Sommige van deze bijzondere beleggingscategorieën blijken vrijwel ongevoelig voor rente, inflatie en conjunctuur. Met name beleggen in whisky viel de afgelopen jaren positief op. ‘Whisky is een belegging die heel erg op zichzelf staat’, verklaart Michel Kappen, oprichter van Scotch Whisky Investments. ‘De vraag naar bijzondere whisky’s – en dan bedoelen we de hoogwaardige, oudere Schotse single malt whisky’s – blijkt wereldwijd sterk en stabiel. Ze zijn ook vrijwel ongevoelig voor factoren als rente, inflatie of conjunctuur. Dat geldt ook voor alternatieve beleggingen in real assets zoals kunst, wijn, horloges en juwelen, maar bij whisky is die correlatie nóg lager. Met whisky in je portfolio spreid je dus je beleggingsrisico.’

Whisky als onderdeel van het portfolio

Met een belegd vermogen van rond de 290 miljoen euro voor 1.400 klanten is Scotch Whisky Investments een van de grootste aanbieders ter wereld van beleggingen in Schotse single malt whisky. De organisatie opereert vanuit Sassenheim en beheert beleggingen vanaf 100.000 euro. Kappen: ‘Onze klanten denken serieus na over hun beleggingstrategie en zien whisky als een waardevolle toevoeging binnen de beleggingsportefeuille. Steeds vaker zijn dat beleggers uit binnen- én buitenland. 

Rendement

De historische waardeontwikkeling van deze gewilde en smaakvolle spirits klinkt net zo onvoorstelbaar als sommige Schotse sagen. Met dit verschil: deze cijfers zijn echt. In de afgelopen tien jaar steeg de waarde van whisky met 322 procent (bron: Knight Frank Report 2023). Daarmee voldoet het ruimschoots aan wat een goede alternatieve investering moet doen in een breed gespreide portefeuille: risico’s spreiden en bijdragen aan het totale rendement. Want dat is uiteindelijk waarom de klant whisky kiest. Kappen: ‘Het merendeel bekijkt het puur beleggingstechnisch. Zij stappen dus niet in omdat ze graag whisky drinken; dat geldt slechts voor hooguit tien procent van onze klanten. Natuurlijk: bijna iedereen vindt het belangrijk te weten dat er een tastbare asset onder zit, waar ze ook een gevoel bij hebben. Zoals sommige beleggers in kunst echte liefhebbers zijn. Noem whisky dus ook vorm van “persoonlijk” rendement. Want het product staat voor ambacht, erfgoed en beleving.’ 

Kleine volumes

In een markt waar schaarste de waarde bepaalt, heeft Schotse single malt whisky van nature een aantal stevige troeven in handen. Kappen: ‘Schotland kent rond de 140 ambachtelijke distilleerderijen verspreid over een groot aantal verschillende regio’s die allemaal hun eigen accenten hebben als het gaat om smaak en karakter. Tegelijkertijd produceren ook grote distilleerderijen relatief kleine volumes. Wat ook meespeelt: een goede whisky heeft vele jaren nodig om te rijpen: tot wel vijftien jaar of meer, op verschillende soorten houten vaten die de drank zijn uiteindelijke smaak en aroma’s geven. Dus hoe groot de vraag ook is, het aanbod is per definitie beperkt. Je kunt nu eenmaal niet ineens een vijftien jaar oude whisky produceren.’

Schaarste

Van de totale jaarlijkse whiskyproductie in Schotland, met in 2023 een marktwaarde van ongeveer 6 miljard euro, is meer dan negentig procent bestemd voor consumptie, overwegend in de vorm van gemengde soorten – de zogeheten blends – van bekende volumemerken als The Famous Grouse, Chivas Regal of Johnny Walker. Deze worden gemengd uit verschillende soorten en smaken whisky’s voor een zo constant mogelijke smaak. De overige tien procent is doorgaans bestemd voor luxeconsumptie. Van sommige van zulke single malts worden vaak maar tientallen of honderden vaten gemaakt. En dan zijn er ook varianten waarbij de flessen uit een enkel vat worden gebotteld – de zogeheten single cask whisky’s. Van zo’n unieke smaakvariant zijn er doorgaans slechts honderden flessen beschikbaar. Dit is het terrein van Scotch Whisky Investments.

Whisky vs. wijn

Wat de schaarste nog verder opdrijft, is het feit dat whisky voor de liefhebbers heerlijk is om daadwerkelijk te consumeren. Kappen: ‘Daardoor verdwijnen er links en rechts flessen van de markt, ook van de allerduurste soorten. Dus de schaarste neemt alleen maar toe. Whisky heeft bijvoorbeeld geen houdbaarheidsdatum nadat het gebotteld is. Als die vanuit het vat eenmaal is gebotteld kun je die bijna eindeloos bewaren bij gelijke smaak en kwaliteit.’ Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld andere tastbare beleggingen als wijn en oldtimers. Kappen: ‘Wijn ontwikkelt zich door op de fles en een oldtimer heeft onderhoud nodig.’ 

Warren Buffet

De markt voor beleggen in whisky is nog relatief jong. Maar alles wijst erop dat die de komende jaren verder groeit. Kappen: ‘Partijen als Diageo, Pernod Ricard en onlangs LVMH zijn actief in de whiskyindustrie. Zulke partijen tuigen doorgaans uitgebreide marketingcampagnes op rondom hun productportfolio. De topwhisky’s worden dan ijzersterk gepositioneerd. Primair voor de consumptiemarkt, maar dat heeft ook effect op de investment grade whisky’s. Dit is impactvol. Niet voor niks is ook Warren Buffet voor veertien procent ingestapt in Diageo, en daarmee ook in whisky.’

Zelf sorteert Kappen voor op de groei door diverse vormen van beheer aan te bieden. ‘Van een volledig beheerde en gespreide portefeuille, op maat voor de klant, tot zelf online beleggen, of met beperkte hulp en advies vanuit Scotch Whisky Investments.’

Institutionele beleggers

Zou whisky zelfs iets kunnen zijn voor institutionele beleggers zoals pensioenfondsen? ‘Zeker’, reageert Kappen. ‘Nu al zien we een sterke verschuiving, waarbij er steeds meer interesse en klandizie is vanuit de professionele markt. Een pensioenfonds als ABP zal niet snel ineens honderden miljoenen in whisky steken; daarvoor is de markt op dit moment overigens ook te klein. Maar als je als pensioenfonds een of twee procent van je belegd vermogen in real assets steekt, waarom dan niet deels in whisky – als je dat efficiënt kunt laten uitvoeren? Want via mandaten beheren wij bijvoorbeeld al significante portefeuilles voor professionele partijen.’

Risico en rendement optimaliseren

Met een nog altijd groeiende wereldbevolking en een groeiende welvaart is het zeer aannemelijk dat de vraag naar goede whisky’s wereldwijd zal blijven groeien, en daarmee de prijzen. Kappen: ‘Of dat zo sterk zal zijn als de afgelopen tien jaar, hoor je mij niet zeggen. Maar ik verwacht dat je mag blijven rekenen op een mooi rendement en dat het blijft bijdragen aan de spreiding van het risico in een beleggingsportefeuille.’

Dat maakt whisky volgens hem een belangrijke toevoeging aan elke beleggingsportefeuille. ‘Je mag geen mogelijkheid laten liggen om je risico en rendement te optimaliseren. Dan ontkom je niet aan alternatieve beleggingscategorieën en real assets. Met de rendementscijfers van de afgelopen jaren, en de positieve marktverwachtingen, hoort whisky daar zeker bij.’