Rijper met de jaren 

Meedoen met de meute, daar is Michel Kappen (1968) niet van, nooit geweest. Liever kiest hij vol overtuiging zijn eigen koers. Dat werkt: naast zijn bedrijf Scotch Whisky Investments, wereldwijd een van de grootste beleggingsorganisaties in Schotse whisky, bedacht hij ook THE SWEX, het grootste whiskybeleggingsplatform.

‘School?’ reageert Kappen lachend op de vraag naar zijn achtergrond en opleiding. ‘Ik had gehoopt dat we die konden overslaan, maar niet dus.’ De geboren en getogen Amsterdammer, en energieke spraakwaterval, is er open over. ‘De middelbare school, daar heb ik zes jaar over gedaan. Ik was liever buiten. Het was de tijd van Ciske de Rat: zo verdomd alleen.’ De inmiddels 55-jarige Kappen woont nog altijd onder de rook van Amsterdam, maar maakte internationaal een flinke carrière. Na zijn tienerjaren bouwde hij – zij het via een omweg – een uniek en indrukwekkend bedrijf op. Hij verhuisde de stad uit en had diverse baantjes zonder veel focus. ‘Lanterfanten’, noemt hij dat achteraf. ‘Ik werkte wel hard, maar bouwde niks op.’

Cijfers én mensen

Dat veranderde toen hij op zijn 26e aan de slag ging bij de Rabobank. ‘Studeren was niks voor mij, maar rekenen kon ik wel, bleek uit allerlei testen: dat was op universitair niveau.’ Bij de bank kreeg Kappen richting. ‘Ik begon als administratief medewerker en deed in het begin van alles, van rekeningen openen voor klanten tot stortingen innemen en geldopnames uitkeren.’ De eerste tijd beviel dat goed, maar het werd al snel minder gezellig. ‘Steeds digitaler, minder menselijk, meer afstand, allemaal dat soort dingetjes.’ Zoekend naar meer uitdaging stapte Kappen over naar de afdeling Beleggingen. ‘Dat trok me aan. Daar begon ik onderaan, met het ordenen van klantendossiers. Die zaken vond ik veel interessanter: beleggen, waardegroei, bijzondere beleggingscategorieën… Dít sprak me aan.’

Inspirator

In de jaren die volgden, leerde hij veel over beleggen en ontwaakte zijn ware, ondernemende aard. ‘Achteraf gezien zat dat er altijd al in. Van jongs af aan was ik al meer een regelaar en inspirator. Als ik iets wilde, dan kreeg ik daar mensen in mee en bereikte ik het ook. Dat deed ik als jochie al na schooltijd: ik trommelde vriendjes op om te gaan voetballen samen, zorgde dat er broodjes en snoepjes en voetbalplaatjes waren… Een organisator en aanjager. In de vijf jaar bij de bank heb ik veel geleerd over beleggingen én ontdekt dat ik zelf iets wilde opstarten, als ondernemer. Als ik nu terugkijk, is dat wat ik altijd heb gedaan. Ik heb een idee, een visie en doorzettingsvermogen. Ik ben de kapitein op het schip.’

Ballantine’s

Kappens keuze voor een carrière in whisky ging al even onorthodox. ‘Ik ben vanuit mijn jeugd een groot voetballiefhebber en heb tegen het professionele niveau aan gezeten: bij Ajax in de jeugd gespeeld, daarna bij Haarlem, samen met een Arthur Numan bijvoorbeeld – daar ben ik nog steeds best trots op. Daarna op serieus amateurniveau door gaan voetballen. Als serieuze sporter wilde ik na de wedstrijd geen bier. Dus zelfs als iedereen bier dronk, nam ik cola. Altijd commentaar en flauwe grappen natuurlijk. Dus toen ik daar op een dag klaar mee was, en een statement wilde maken, nam ik een fles Ballantine’s mee en trok die in de derde helft uit mijn sporttas. Die ging in colaglazen de groep rond en ik deed zelf ook een adje. Nou, die hakte er bij mij goed in: het brak me meteen aan alle kanten uit. Die lui lachen natuurlijk. Mijn reputatie was voorgoed gevestigd: nog jaren daarna kreeg ik bij elke gelegenheid van vrienden en bekenden flessen whisky. Allerlei soorten, die ik gewoon dicht liet. Het hele huis stond er vol mee.’

Begeistert

Het waren de flessen in huis die hem de weg naar de Highlands wezen. ‘Rond 2000, ik werkte nog bij de bank, ging ik voor het eerst naar Schotland, naar de Speyside, om toch eens de sfeer te proeven en een distilleerderij te bezoeken. Vijf dagen later kwam ik totaal begeistert terug: wat een land, wat een mensen, wat een prachtige natuur – en wat een rijke cultuur en heritage.’ Toen hij een jaar later voor zijn huwelijksreis opnieuw die kant op ging (‘Naar Islay op honeymoon, met een groepsreis!’) wist hij het zeker: ‘Hier wil ik mijn werk van maken.’

Schotse single malt

Dat hielp: toen Kappen dat had besloten, ging het rap. Met support van importeurs en slijterijketens organiseerde hij als The Whisky Talker whiskyproeverijen en evenementen voor consumenten en onderwees duizenden liefhebbers. ‘Wist je bijvoorbeeld dat van alle soorten dranken wereldwijd het smakenspectrum van Schotse single malt whisky by far het grootst is: maar liefst 450 verschillende smaken, waar alle rode en witte wijnen ter wereld samen niet verder komen dan 225 en cognacs, armagnacs, calvados en rums niet verder dan honderd. Andere whiskylanden zoals Ierland en Japan komen niet in de buurt van de ruim 160 Schotse distilleerderijen, waarvan meer dan de helft eeuwenoud zijn. Dat allemaal bij elkaar maakt Schotse single malt whisky veruit de beste en meest interessante drank ter wereld.’ Kappen bedacht en organiseerde in die periode zelfs een Scotch Golf Whisky Toernooi. ‘Met mooie opkomst, en bij elke afslag een glas whisky. Maar wat ik niet goed had ingeschat: die drams tussendoor hakten er nogal in. De sfeer was perfect, maar na een paar holes ging er geen bal meer in. Het was misschien wel het mooiste toernooi ooit dat vrijwel niemand zich meer herinnert’, lacht Kappen.